Voor grijze dagen
Lieve lezer, ik kocht deze week thermo-ondergoed en verbrande mijn lippen aan chocolademelk. Vrienden uit New York appten me donderdag ‘Happy Thanksgiving’ wat een brok mijn keel in lanceerde. Ik worstel met de donkerte, vergroot door een steiger en een flard zeil voor mijn raam (de hele stad lijkt in de steigers te staan?). Na een paar lange lappen tekst is het nu tijd voor wat anders: tips! Dingen om te lezen, bekijken en beluisteren op grijze dagen of onder waterige zonnetjes. Sommige tips nieuw, sommige oud. Niets gesponsord.🍁
- De prachtige en belangrijke documentaire De stad was van ons van Netty van Hoorn, over radicaal feminisme in de Nederlandse jaren zeventig en de culturele aardverschuiving die een lesbische groep hielp veroorzaken. Het creëert generationeel bewustzijn en leert je waar we vandaan komen qua gendergelijkheid. Ik zag ‘m op aanraden van de meiden van feministisch platform Damn, Honey (die een podcast opnamen met o.a. de regisseur). Het toffe is dat we de handen ineen sloegen en hebben overlegd met de regisseur. De film is nu tot en met 5 december gratis te bekijken. Geef via diezelfde link een kleine donatie aan de regisseur als je ‘m bekijkt! (En televisieredacteuren die meelezen: de docu heeft nog geen omroep-huis, dikke aankooptip.)
- Het lange artikel Why are young people pretending to love work? in de New York Times. Inmiddels bijna twee jaar oud maar erg actueel. Over een ongezonde werkcultuur - hustle-mania - die ik in deze extreme vorm vooral ken uit New York, maar die zijn sporen aan het trekken is door Nederland.
“The vast majority of people beating the drums of hustle-mania are not the people doing the actual work. They’re the managers, financiers and owners.”
- Een serie waar ik erg nieuwsgierig naar ben is Klassen, over ongelijkheid in Nederlands onderwijs, van awardwinnende makers Ester Gould en Sarah Sylbing. In een interview met ’t NRC vertellen de regisseurs hoe ze verder wilden gaan dan het profileren van één school: ‘Het onderwijs is hier zo gesegregeerd, dat we op acht scholen hebben gefilmd om het hele systeem te kunnen doorgronden. Dat was een onwaarschijnlijk schaakspel, we moesten toestemming krijgen van alle leraren, ouders en kinderen. Als één iemand niet wilde, ging het hele feest niet door.’ Klassen wordt de komende zeven maandagen uitgezonden om 21:25, Human, NPO1.
- De fijne podcast Reply All (A podcast about the internet) dook afgelopen september in het vraagstuk QAnon. Wie is dit? Wat is dit? In deze aflevering - #166 Country of Liars - interviewen onder andere de opmerkelijke oprichter van internetforum 8chan, Fredrick Brennan, die inmiddels zijn bijdrage aan de opkomst van (extreem)rechtse internetcultuur betreurt. Aanrader. Hier op Spotify, hier op Apple.
- Over podcasts gesproken. Mijn goede vriendin Stefanie is één van de makers van De Mulisch-tapes, een podcast die nooit eerder gepubliceerde ingesproken cassettebandjes van schrijver Harry Mulisch (1927-2010) onderzoekt. Ze ontleden ondere andere het voetstuk waar hij op staat. Mijn favo aflevering bevat een gesprek met schrijvers Niña Weijers, Maartje Wortel en Alma Mathijsen. Ze praten over Mulisch’ mannenclub, het idee van een culturele elite en over de vraag of zij daar zelf nu toe behoren. Hier op Spotify, hier op Apple.
- Sinds kort volg ik het vrij obscure maar zeer bevredigende Instagramaccount tardibabe van een microbiologiestudent, Chloé, uit Canada. Daar staan intrigerende filmpjes op van, zoals ze ze liefkozend noemt, micro babes. Ik kan dat niet typen zonder te grijnzen. Als je een kijkje neemt op het account begrijp je waarom.
- Een tip en een bekentenis. Vito Corleone, Tom Hagen, Kay Adams, ik heb achtentwintig jaar van mijn leven doorgebracht zonder te weten wie ze zijn. Sinds vorige maand kan ik mezelf een Godfather ingewijde noemen. Ga deze prachtige films uit de jaren zeventig zien of herkijk ze. (De jaren zeventig komen somehow drie keer terug deze nieuwsbrief en realiseer me nu dat ik veel met die periode bezig ben de laatste tijd). Deel 1 en 2 staan op Netflix (deel 3 ook maar die is notoir slecht). Let vooral even op de eerste, langgesponnen openingsscène - een bruiloft waarbij de personages op meesterlijke wijze worden voorgesteld aan de kijker.
- Een paar weken geleden schoof ik aan bij het programma Het Filosofisch Kwintet, gepresenteerd door Clairy Polak. Het groepsgesprek ging over cancel culture. Wat betekent het? Wat is het aandeel van media in polarisatie eigenlijk? En kunnen we inderdaad spreken over een afrekencultuur of is het genuanceerder? (Haha retorische vraag, voel je ’m?). Gesprekspartners waren de fijne Dalilla Hermans, Daan Roovers en Stephan Sanders. Terugkijken kan hier, en daar vind je ook een uitgetikt interview.
- Fotograaf Cigdem Yüksel onderzocht 4.482 ANP-foto’s die zijn voorzien van de zoekterm ‘moslima’. Samen met onderzoeker Ewoud Butter analyseerde ze deze beelden in de grootste Nederlandse beeldbank. Conclusie? Moslima’s staan overweldigend passief afgebeeld, buiten wandelend, niet werkend, vrijwel altijd gesluierd. Áls ze werkend staan afgebeeld, is het als kassière. Tags bij de foto’s zijn politiek-maatschappelijk van aard: inburgering, integratie, allochtoon, islamisering, waarmee moslima’s voornamelijk als de ‘ander’ worden neergezet. Yüksel pleit voor meer diversiteit in de beeldbanken. Lees hier het rapport.
- Een nummer dat ik al een tijd op repeat luister: Haenim (햇님) van Kim Jung Mi. Begin jaren zeventig stond de Zuid Koreaanse muziekindustrie in bloei. De zangeres werkte samen met producer Shin Joong Hyun (die ook de gitaarpartij verzorgde) en in 1973 kwam het album Now uit. De politieke achtergrond is grimmiger: President Park Chung-hee had net een dictatoriale machtsgreep gedaan. De democratie leed en vrijheid van meningsuiting was beperkt. Het nummer Haenim gaat over vluchtige momenten van schoonheid. De regel “고요한 이곳에 날으는 새들이 / 나를 위하여 노래 불러 주네” vertaalt zich als “vogels vliegen op deze stille plek / ze zingen voor mij.”
Ennn dat was ‘m alweer. Zelf zit ik soms in spagaat met dit soort lijstjes. Aan de ene kant: yes, tips! Aan de andere kant: oh no, to do’s! Voel geen druk, bekijk hier en daar wat, of doe dat lekker niet, of bewaar het tot de kerstvakantie.🍁 Volgende nieuwsbrief wordt weer wat persoonlijker - een bespiegeling op het afgelopen jaar. Vooruit, noem het een eindejaarsessay..
Als je deze tips fijn vond, of mijn werk in het algemeen wilt steunen dan kan dat hier met een (kleine) donatie. Jullie steun - al is het een euro per maand - helpt me om hier tijd in te kunnen blijven steken, dank jullie wel daarvoor. (Shout-outs op sociale media ook erg fijn.)
Goede week, doe aan wandelingetjes en tot gauw!
Liefs,
Madeleijn♥️
Zie ik daar ineens mijn eigen moeder, jong en oud! Noor van Crevel, in 2019 overleden.